Jaki dach wybrać - płaski czy stromy

Katarzyna Laszczak
Katarzyna Laszczak
Dom z dachem płaskim, czy stromym? Zanim odpowiemy sobie na to pytanie, powinniśmy poznać bliżej zalety i wady obu typów dachu.
Dom z dachem płaskim, czy stromym? Zanim odpowiemy sobie na to pytanie, powinniśmy poznać bliżej zalety i wady obu typów dachu. 3edman_eu - pixabay.com
Zarówno dachy płaskie, jak i strome mają zalety, ale i ograniczenia. Na wybór kształtu dachu wpływa wiele czynników – począwszy od naszych preferencji, poprzez możliwości finansowe, na przepisach skończywszy.

Forma dachu ma niebagatelny wpływ na charakter domu, jego wygląd, a także funkcjonalność. Dlatego wybór kształtu domu jest ważny, a decyzja powinna być podjęta, zanim rozpoczniemy szukanie projektu domu. Jakie są podstawowe zalety i ograniczenia dachów płaskich i stromych?

Dachy płaskie - możliwości

Dachy płaskie to takie dachy, gdzie pochylenie połaci dachowej (spadek połaci) wynosi od 2° do 12°. Dom z dachem płaskim to ikona modernizmu i do tej pory jest on niemal utożsamiany z architekturą nowoczesną. Jednak karierze dachu płaskiego w Polsce zaszkodziły „domy‑kostki” narzucane obowiązkowo w okresie PRLu. Ten typ domu zepsuł opinię dachom płaskim – kiepskie materiały budowlane i częste partactwo wykonawcze spowodowało, że dachy płaskie kojarzą się z brzydkimi domami, których eksploatacja nastręcza mnóstwo problemów (a cieknący dach to raczej norma niż wyjątek).

Ale być może nadszedł już czas, by domy z dachem płaskim odzyskały swoje miejsce w architekturze. Przede wszystkim te budowane obecnie, powstają ze znacznie lepszych materiałów i (najczęściej) – z większą dbałością o wykonanie, a więc nie trzeba obawiać się o ich trwałość. Ponadto mają wiele zalet – pomieszczenia urządzone pod dachem płaskim mają jednakową wysokość, zatem nie trzeba się martwić o zagospodarowanie skosów, a sam dach również można wykorzystać jako dodatkową przestrzeń. Można na nim urządzić taras, albo obsadzić roślinnością. To ostatnie rozwiązanie jest też sposobem na powiększenie powierzchni biologicznej czynnej działki – jeśli stropodach (albo taras) ma więcej niż 10 m² i jest na stałe urządzony jako trawnik lub kwietnik, 50% jego powierzchni będzie uwzględnione jako teren biologicznie czynny. Zarówno planując taras, jak i ogród na dachu, trzeba wykonać tzw. dach odwrócony, czyli konstrukcję o innym układzie warstw termo- i hydroizolacyjnych niż w przypadku „zwykłego” stropodachu.

Dla zwolenników nowoczesnej architektury niewątpliwą zaletą dachu płaskiego jest jego forma. Prosta, sześcienna bryła, której dopełnieniem jest dach płaski to niemal synonim nowoczesnego stylu w budownictwie jednorodzinnym.

Energooszczędność domów z dachem płaskim

Warto również wiedzieć, że dom o takiej bryle jest korzystny pod względem energooszczędności. Wynika to z faktu, że ciepło „ucieka” przez przegrody zewnętrzne – ściany, dach, podłogę. Im większa ich powierzchnia, tym większe straty ciepła. Ponieważ dach płaski ma stosunkową małą powierzchnię, mniej ciepła przez niego ucieka. Domy z dachem płaskim mają korzystny stosunek powierzchni przegród zewnętrznych do kubatury domu, a więc przestrzeni, którą trzeba ogrzać. To wiąże się nie tylko z mniejszymi wydatkami na ogrzewanie, ale pomaga też spełnić wymagania dotyczące zapotrzebowania na tzw. energię pierwotną domu, narzucone w Warunkach technicznych jakim powinny podlegać budynki i ich usytuowanie. Oczywiście dach płaski będzie energooszczędny tylko przy odpowiednio dobranej i wykonanej izolacji cieplnej i przeciwwilgociowej.

Dom z dachem płaskim - niedogodności i ograniczenia

Decydując się na dom z dachem płaskim trzeba liczyć się również z pewnymi niedogodnościami. Szczególnie szkodliwe dla dachów płaskich, jest – bardzo często w Polsce występujące – przechodzenie temperatur przez „0”, czyli na przemian zamarzanie i odmarzanie. Jednak obecna, bardziej skomplikowana, technika umożliwia wykonanie takich dachów płaskich, które są odporne na to niekorzystne zjawisko.

Ponadto warto pomyśleć o oczywistej rzeczy – z dachu płaskiego śnieg samoczynnie nie zsunie się, będzie za to stanowił poważne obciążenie. Dach płaski trzeba więc odśnieżać. Będzie to szczególnie uciążliwe w regionach, gdzie występują obfite opady śniegu. Dlatego np. na obszarach podgórskich, lepiej budowę domu z dachem płaskim dokładnie przemyśleć (nawet jeśli lokalne przepisy dopuszczają takie rozwiązanie architektoniczne). Na dachach płaskich mogą również występować kłopoty z odprowadzeniem wód opadowych, a na ich powierzchni zbiera się nie tylko śnieg, ale także drobne gałęzie i liście. Dlatego wymagają oczyszczania i regularnej kontroli stanu powłok.

Dachy strome - bogactwo różnorodności

Dachy strome są znacznie bardziej popularne od płaskich i znacznie bardziej zróżnicowane. Pozwalają na większą swobodę w kształtowaniu stylu i charakteru domu. Wyróżnia się kilka podstawowych typów dachów stromych: jednospadowe (czyli pulpitowe), dwuspadowe, czterospadowe (kopertowe i namiotowe), mansardowe, naczółkowe oraz wielospadowe.
Ten ostatni typ daje, przynajmniej teoretycznie, możliwość zastosowania dowolnej liczby i kształtu połaci dachowych. Dodatkowo dach stromy mogą urozmaicać lukarny różnego typu oraz wykusze. W przypadku dachów stromych mamy także duży i zróżnicowany wybór materiałów pokryciowych, które będą wpływać na ostateczny charakter domu nie mniej niż kształt dachu.

Dach dwuspadowy to ekonomiczne rozwiązanie. Prosta forma to niższe koszty budowy i mniejsze ryzyko popełnienia błędów wykonawczych.
Dach dwuspadowy to ekonomiczne rozwiązanie. Prosta forma to niższe koszty budowy i mniejsze ryzyko popełnienia błędów wykonawczych. Midascode - pixabay.com

Jak wybrać rodzaj dachu stromego

Jaki dach stromy wybrać? Oczywiście nie ma na to jednej odpowiedzi. Jak zwykle trzeba wziąć pod uwagę względy praktyczne, nie zapominając o estetyce. Zastanówmy się więc nad tym, czy planujemy wykorzystać poddasze jako mieszkalne. Najwięcej wartościowej i stosunkowo łatwej do zagospodarowania przestrzeni będziemy mieli pod dachem mansardowym, najmniej – pod dachem kopertowym. W domach z poddaszem użytkowym dobrze sprawdzają się też dachy dwuspadowe, choć tu wiele zależy od kąta nachylenia połaci i wysokości ścianki kolankowej.

Weźmy też pod uwagę koszt budowy, a także eksploatacji domu. Tu sprawdza się zasada, że im prościej, tym taniej i mniejsze ryzyko popełnienia błędów wykonawczych. Dach jedno- czy dwuspadowy będzie tańszy w budowie niż wielospadowy. Skomplikowany, wielopołaciowy dach to większy wydatek na materiały, robociznę i niestety – większe ryzyko błędów wykonawczych.

Pamiętajmy, że dach to skomplikowany układ – od więźby, poprzez warstwy izolacyjne, do pokrycia oraz akcesoriów dodatkowych. Na dach wielospadowy potrzebna jest nie tylko większa ilość pokrycia, ale też drewna na więźbę, materiałów izolacyjnych i wstępnego krycia, a także akcesoriów (takich jak np. dachówki kalenicowe, szczytowe, wentylacyjne), czy obróbek blacharskich. To wszystko podnosi koszt. W dodatku każdy element musi być poprawnie wykonany, bo błąd popełniony w jednym miejscu będzie oddziaływał na całą konstrukcję.

Ponadto domy, których dachy mają stosunkowo prostą formę zapewniają lepszy bilans energetyczny, a więc są tańsze w eksploatacji (mniejsza powierzchnia połaci i mniejsza kubatura domu, którą trzeba ogrzać). Jako energooszczędne są polecane dachy jednospadowe, a także dwuspadowe.

Typ dachu to nie wszystko – duże znaczenie ma też kąt nachylenia połaci. Im większy, tym poddasze będzie wyższe, a śnieg, woda i zanieczyszczenia łatwiej będą z dachu spływać. Przy dachach stromych, ale o niewielkim nachyleniu połaci szczególną uwagę będzie trzeba zwrócić na szczelność poszycia i pokrycia, ponieważ z takich dachów woda spływa wolniej, a śnieg może zalegać.

Dachy strome mogą mieć bardzo urozmaiconą formę. Wyglądają atrakcyjnie, ale trzeba liczyć się z wyższymi kosztami budowy.
Dachy strome mogą mieć bardzo urozmaiconą formę. Wyglądają atrakcyjnie, ale trzeba liczyć się z wyższymi kosztami budowy. Wienerberger

Wybór dachu - uwaga na ograniczenia

Forma i kształt dachu nie zależą tylko od naszego gustu i preferencji, musimy bowiem uwzględnić zapisy miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. W planach może być narzucony m.in. kąt nachylenia połaci dachowej, rodzaj pokrycia, wysokość kalenicy od poziomu terenu itd. Te wytyczne trzeba wziąć pod uwagę budując dom. Dlatego warto się z nimi zapoznać zanim wybierzemy projekt, a nawet – zanim kupimy działkę. Z planem można zapoznać się w urzędzie gminy, są także dostępne w internecie. Ponieważ dla wielu terenów nie opracowano miejscowych planów zagospodarowania, ich rolę „regulatora ładu urbanistycznego” spełniają tzw. warunki zabudowy i zagospodarowania terenu. O wydanie warunków zabudowy można wystąpić nie będąc właścicielem nieruchomości i jeśli poważnie myślimy o zakupie danej działki i budowie na niej domu – to warto wystąpić najpierw o wydanie WZ, by wiedzieć, czy będziemy mogli wybudować dom w wymarzonej formie.

Pamiętajmy też, że nasz dom stanie się częścią krajobrazu, z którym przez lata będziemy obcować nie tylko my. Dlatego, nawet jeśli lokalne przepisy pozwalają na dużą swobodę, weźmy pod uwagę styl i charakter okolicy oraz jej zabudowy. Dom harmonijnie dopasowany do otoczenia stanie się nie tylko naszą radością, ale i wartością dla otoczenia.

od 7 lat
Wideo

Gdynia Orłowo

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera
Wróć na e-dach.pl e-dach.pl